انسان از کی و چگونه شنا را یاد گرفت؟

  آبان 28, 1402   273


در این مقاله با قدمت و تاریخچه شنا آشنا شده و بر اساس شواهد تاریخی و نظریه‌های زیست‌شناسی بررسی می‌کنیم که انسان از چه زمانی شنا را یاد گرفت.


درباره تاریخچه شنا و اولین انسانی که شنا را یاد گرفت، اطلاعات دقیقی نداریم و در این مورد نظریات متفاوتی وجود دارد. برخی اعتقاد دارند که انسان با تقلید از حیوانات شنا را شروع کرده و برخی دیگر قدمت شنا را مربوط به زمانی می‌دانند که انسان برای بقای خودش مجبور به استفاده از دست و پایش برای مواجهه با آب شد.
در این مقاله می‌خواهیم نگاهی به تاریخچه یادگیری شنا داشته باشیم و ببینیم که اولین انسان‌ها از چه حرکاتی برای شنا در رودخانه و دریاچه و دریا استفاده می‌کردند، پس با ما همراه شده و برای اطلاعات بیشتر در مورد یادگیری شنا علاوه بر کلاس آموزشی، سری به مقاله چگونه شنا یاد بگیریم، بزنید.

آیا شنا در انسان غریزی است؟

در مورد غریزی بودن شنا و تقلید از حیوانات نظریات متفاوتی وجود دارد. اولین‌بار در سال 1960 زیست‌شناس انگلیسی به نام سر آلیستر هاردی (Sir Alister Hardy) درباره تکامل انسان از زندگی در غار و تاریخچه یادگیری شنا صحبت کرد. او ادعا کرد که انسان‌هایی که کنار دریا، دریاچه و رودخانه‌ها ساکن شدند به دلیل شرایط خاص زندگی و برای بقای خودشان به مرور یاد گرفتند که چگونه سرشان را بالای آب نگه داشته و از دست‌هایشان به‌عنوان ابزاری برای حرکت کردن در آب استفاده کنند. این زیست‌شناس ادعا کرد که در این مسیر تکاملی به مرور انسان با یادگیری شنا موهای اضافه روی بدنش را از دست داد و برای تطابق با محیط یک لایه چربی زیر پوست برای حفظ دمای بدن در آب شکل گرفت. او برای اثبات این مسئله به نوزاد تازه متولد شده اشاره کرد که بدون آموزش شنا روی آب شناور مانده و زیر آب فرو نمی‌رود.
این نظریه را بسیاری از دانشمندان رد کردند تا زمانی که دانشمند و انسان‎شناسی به نام مورگان (Morgan) با توجه به تقسیم نقش‌های اجتماعی در آن دوران، یعنی حضور مردان در شکار و تهیه غذا، قدمت شنا را به زنان نسبت داد و گفت که مانند کشاورزی که زنان به راز آن پی بردند، برای اولین‌بار هم زنان از دست و پا برای شناور ماندن روی آب استفاده کردند. درباره اطلاعات بیشتر در این مورد می‌توانید مقاله علت شناور ماندن انسان روی آب را هم بخوانید.

انسان از کی و چگونه شنا را یاد گرفت؟

شواهد باستان‌شناسی درباره شنا چه می‌گویند؟

تا اینجا نظریه‌های انسان‌شناسان و زیست‌شناسان را بررسی کردیم، ببینیم که شواهد تاریخی درباره قدمت شنا چه می‌گوید و برای اولین‌بار مردم کدام سرزمین از دست و پایشان برای حرکت در آب استفاده کردند!
بر اساس شواهد تاریخی یعنی کتیبه‌ها و سنگ‌تراشی‌های روی سنگ‌ها مطمئن هستیم که از حدود 2500 سال پیش در تمدن مصر که کنار رود نیل شکل گرفت، در تمدن یونان که در کنار دریای مدیترانه بنا شد و بعدها تمدن روم و آشور، انسان‌ها علم دریانوردی داشتند، کشتی می‌ساختند، جهت‌یابی در آب را بلد بودند و قطعا می‌دانستند چطور روی آب شناور مانده و غرق نشوند.
حروف تصویری خط هیروگلیف مصر باستان نشان می‌دهد که سربازهای مصری در آموزش‌های نظامی‎شان نوعی شناکردن یا حرکات ابتدایی دست و پا برای شناور ماندن روی آب، حرکت کردن و جلو رفتن در آب را می‌آموختند. یونانی‌ها هم که در دریانوردی و جنگ‌های دریایی با کشتی بسیار ماهر بودند، در آموزش به سربازانشان حرکات ابتدایی شنا را داشتند؛ اما جالب‌تر از آن تمدن ژاپن است که به‌عنوان یک جزیره در دورترین قسمت از شرق آسیا برای ارتباط با کشورهای اطرافش ناگزیر از یادگیری شنا، دریانوردی و کشتی‌رانی بود.
بر اساس شواهد باستانی و تاریخی دربارۀ تاریخچه یادگیری شنا مطمئن هستیم که در ژاپن برای اولین‌بار مسابقاتی شبیه مسابقات شنا برگزار شد تا سریع‌ترین افرادی که در آب حرکت می‌کردند، جایزه بگیرند. البته در قرن هفدهم هم آموزش شنا در مدارس ژاپن اجباری شد؛ اما تا آن زمان شنا در بیشتر تمدن‌ها رایج بود.
با این شواهد مطمئن هستیم که تمدن‌های کهن جهان که در کنار آب بنا شدند، بدون غریزه یا هر چیز دیگری صرفاً برای بقای خودشان و ارتباط با دیگر تمدن‌ها یاد گرفتند چگونه از دست و پایشان برای حرکت در آب استفاده کنند. البته این اسناد تاریخی درباره نظریه دانشمندان یعنی تقلید انسان از حیوان برای شنا حرف زیادی برای گفتن ندارد در نتیجه نمی‌توانیم هیچ قطعیتی را صادر کنیم.

کلام آخر 

در این مقاله درباره تاریخچه و قدمت شنا صحبت کرده و نظریاتی را مطرح کردیم که همگی درباره سرآغاز شنا ادعاهایی را داشتند. با این حال تا امروز هنوز هیچ نظریه قطعی و صددرصدی درباره اینکه انسان چگونه شنا را یاد گرفت، وجود ندارد و این شما هستید که با مطالعه پژوهش‌های مختلف درباره تاریخچه یادگیری شنا می‌توانید تصمیم بگیرید با کدام یک موافق هستید.
شنا یکی از مفرح‌ترین ورزش‌های انفرادی است که آموزش آن را در هر سنی توصیه می‌کنیم؛ زیرا هم ورزشی مفید برای سلامت عضلات بدن و سیستم تنفسی است و هم باعث تقویت اعتماد‌به‌نفس، مقابله با افسردگی و بهبود حال روحی می‌شود. برای آموزش شنای خصوصی و عمومی یا خرید بلیت پارک آبی هم می‌توانید از طریق سایت موج‌های آبی اقدام کرده یا با ما در تماس باشید، منتظرتان هستیم.

سؤالات متداول

اولین شنای آموزشی به کودکان در کلاس چیست؟
اولین آموزش به کودکان آشنایی با آب و نترسیدن از آب است. در محله بعدی شناور شدن روی آب و شنای دوچرخه برای معلق ماندن روی سطح آب در قسمت عمیق استخر است که نهایتاً تا جلسه پنجم در کلاس‌های آموزشی انجام می‌شود.
برای کودکان بهترین کلاس آموزشی شنا چندنفره است؟
بهترین تعداد برای کلاس عمومی پنج تا هفت نفر است؛ ولی اگر کودکتان خیلی از آب می‌ترسد بهتر است که کلاس خصوصی یا نیمه‌خصوصی (2 تا 3 نفر) برود.
با ابتلا به کدام بیماری‌ها باید از شنا اجتناب کرد؟
افرادی که دچار بیماری قلبی هستند یا سابقه سکته دارند، افراد مبتلا به صرع، بیماران آسمی و ناراحتی‌های تنفسی، افراد مبتلا به عفونت ادراری و زخم‌های پوستی بهتر است که از شنا اجتناب کنند.